Ήταν οχυρές θέσεις όπου στάθμευαν σώματα ιππικού για άμεση επέμβαση και προστάτευαν τους αγρότες και την σοδειά τους από εχθρούς και πειρατές την περίοδο της Ιπποτοκρατίας στην Κω (1386-1522).
Διασώζονται δύο: 1) Οι Βουκολιές που βρίσκεται στο Μαρμάρι. 2) Οι Βουκολιές που βρίσκεται στο Τιγκάκι. Εκείνη στο Μαρμάρι είναι σε καλύτερη κατάσταση, ενώ στο Τιγκάκι διασώζεται μόνο ο οχυρωματικός περίβολος και βάση πύργου.
Χάρτης της Κω βασισμένος στο χάρτη του Graves του 1841 με επισημάνσεις του Ross από το βιβλίο του Ross L., Reisen auf den griechischen Inseln des ägäischen Meeres (Band 2), Tubingen 1843.
Ο ιταλικός χάρτης του 1928. F°2. IV.S.E. ASFENDIU (φύλλο-tavoletta) Ασφενδιού. Περιλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα από την περιοχή Ασφενδιού, το μεγαλύτερο τμήμα της περιοχής Πυλί, ένα μικρό κομμάτι από το ανατολικό τμήμα της περιοχής Αντιμάχειας και το δυτικό τμήμα της περιοχής τού Δήμου Κω. Χαρτογράφοι ήταν οι λοχαγοί Brigidi και Spighi.
Ο Μιχάλης Ε. Σκανδαλίδης. Τοπωνυμικά και ονοματικά της νήσου Κω. Αναφέρει ότι η λέξη βουκολιές ή Βοκκολιές προέρχεται από το αρχαίο ουσιαστικό βουκολία = αγέλη βοδιών, μάντρα βοδιών, από όπου προέρχεται το επίθετο βουκολικός.
Ιδιαίτερες μελέτες δεν αναφέρονται στη βιβλιογραφία. Δύο είναι οι σημαντικότερες αναφορές:
1) Ο Ι. Ζαρράφτης θεωρεί τις Βουκολιές ένα πεδινό φρούριο ιππικού για να προστατεύει τους κατοίκους της πεδιάδας του νησιού. «Προς πλείονα δ’ έτι επιφύλαξιν των κατοίκων οι κρατούντες την νήσον τότε γενναίοι ιππόται έκτισαν φρούρια πεδινά μετά τειχών παχέων και υψηλών ή εκκλησιών εις δύο μέρη. Εν παρά το Τιγκάκι και άλλο επάνω από το Μαρμάρι, εις α παρέμενον μοίραι ιππικού ισχυρού, προφυλάττουσαι αγρύπνως τους κατοίκους του Πυλίου, άτινα τώρα ονομάζονται Βωκολιές». Ζαρράφτης Ι., Κώια, ήτοι επτά τεύχη περιγράφοντα τα της Κω μετά του χάρτου αυτής, Εν Κω 1921, σ. 110.
ΟΙ ΒΟΥΚΟΛΙΕΣ ΣΤΟ ΜΑΡΜΑΡΙ
2) Ο Ανδρούδης Π. και η Ντιντιούμη Σ. ασχολήθηκαν με τις Βουκολιές. «Βορειότερα του Πυλίου, στη θέση «Βουκολιές» βρίσκεται μία αγροτική οχύρωση της μεσαιωνικής περιόδου, από την οποία διατηρούνται τμήματα τριών ορθογώνιων θολοσκέπαστων χώρων που σχηματίζουν σε κάτοψη ένα Γ, όπως και ένας ορθογώνιος οχυρός πύργος. Ο ερειπωμένος στις μέρες μας πύργος, παρουσιάζει εσωτερικά διμερή οργάνωση, με ενδοεπικοινωνία. Οι πλευρές του κτίσματος, εκτός από αυτήν στην οποία ανοίγονταν οι είσοδοι του, ενισχύονται με παράθυρα, από τα οποία γινόταν ο φωτισμός, αλλά και η άμυνα. Δεν είναι ακόμη σαφές αν ο πύργος προϋπήρχε ή είναι σύγχρονος του συγκροτήματος. Κρίνοντας από την τοιχοδομία του συγκροτήματος, είναι πολύ πιθανό ότι αυτό οικοδομήθηκε κατά τον 15ο ή τις αρχές του 16ου αιώνα, δηλαδή στα χρόνια της Ιπποτοκρατίας. Το συγκρότημα στις Βουκολιές φαίνεται ότι είχε το χαρακτήρα μιας αγροτικής, βιοτεχνικής ή αποθηκευτικής εγκατάστασης (βλ. πτέρυγες), με έναν πύργο στο κέντρο του, ο οποίος στέγαζε τη φρουρά που προστάτευε το σύνολο αυτό και ενδεχομένως, σε περίπτωση επιδρομής, όλο το προσωπικό που απασχολούνταν εκεί». Ανδρούδης Π.-Ντιντιούμη Σ. / Androudis P.-Didioumi S., Οι μεσαιωνικές οχυρώσεις στον περίπατο και στις Βουκολιές της Κω. Περίληψη στο Διεθνές Συνέδριο, Η Οχυρωματική Αρχιτεκτονική στο Αιγαίο και ο Μεσαιωνικός Οικισμός Αναβάτου Χίου, Χίος 2008, σ. 22.
Δεν είναι γνωστό πόσο χρόνο χρησιμοποιήθηκε το συγκρότημα.
ΟΙ ΒΟΥΚΟΛΙΕΣ ΣΤΟ ΤΙΓΚΑΚΙ
Ερείπια του ναϊδρίου του Αγίου Γεωργίου έξω από τον οχυρωματικό περίβολο στις Βουκολιές στο Τιγκάκι.
Comments